Gniewne miasto. O konfliktach w Toruniu

Przez blisko osiem wieków funkcjonowania Toruń doświadczył licznych konfliktów. Część z nich była bardzo poważna – kończyła się buntami i wypowiedzeniem posłuszeństwa, część miała charakter ograniczony do wąskiej grupy mieszkańców miasta. Konflikt jest zjawiskiem powszechnym w życiu społecznym. Bywa katalizatorem zmian, które są niezbędne w rozwoju społecznym miasta. Tak bywało także w historii Torunia – konflikty powodowane niezadowoleniem mieszkańców miasta czasami doprowadzały do wybuchu buntów, które albo kończyły się dla buntowników tragicznie, albo doprowadzały do zmian, które zmieniały życie mieszkańców miasta.
Wystawa czasowa poświęcona będzie sprawom, które rozgrzewały umysły torunian na przestrzeni lat, które zostały zapamiętane i trafiły do kronik miejskich. Wymieniając tylko najważniejsze z nich należy wspomnieć o: konflikcie między Starym i Nowym Miastem Toruniem, konflikcie z zakonem krzyżackim, który doprowadził do powstania opozycji antykrzyżackiej i przejściem miasta na stronę króla polskiego, konfliktach na tle wyznaniowym zarówno na linii protestanci – katolicy, ale także pomiędzy innymi wyznaniami, wielu konfliktach plebsu z patrycjuszowska Radą Miejską, które doprowadzały do reformy zmian w ustroju miasta oraz konfliktach na tle narodowościowym. Oprócz tego występowały w mieście nieporozumienia na mniejszą skalę, np. bunt czeladników przeciwko mistrzom cechowym lub konflikty pomiędzy poszczególnymi cechami.
Chronologicznie wystawa dotyczyć będzie wydarzeń od założenia miasta do wybuchu II wojny światowej. Eksponaty na wystawie będą pochodziły przede wszystkim z Torunia. Zbiory Muzeum Okręgowego w Toruniu zostaną uzupełnione cennymi dokumentami z Archiwum Państwowego w Toruniu, Książnicy Kopernikańskiej oraz Biblioteki Uniwersyteckiej. Postaramy się także o uzupełnienie wystawy obiektami spoza miasta. Chciałbym żeby odbiorca wystawy sam wyrobił sobie opinię o celowości i znaczeniu różnych konfliktów w naszym mieście. W konflikcie muszą uczestniczyć przynajmniej dwie strony, każda ze stron ma swoje racje i argumenty, więc często trudno jednoznacznie przyznać rację którejś ze stron.

Robert Żytkowicz - kurator wystawy