Wszystko…jest liczbą

„Jeśli możesz zmierzyć to, o czym mówisz, i wyrazić to w liczbach, wtedy dopiero coś naprawdę o tym wiesz” (lord William Thomson Kelvin). Jedną z fundamentalnych umiejętności matematycznych jest wykonywanie podstawowych obliczeń: dodawania, odejmowania, mnożenia i dzielenia. Ale czy sposoby ich wykonywania, które poznajemy w szkole, są jedynymi istniejącymi? Na wystawie pokazano, że liczyć można też zupełnie inaczej, np. używając kartki i ołówka albo wykorzystując nieco już zapomniane przyrządy, takie jak liczydło czy suwak logarytmiczny. Równie ważna jak umiejętność liczenia jest możliwość zapisu liczby. Najprościej narysować lub naciąć odpowiednią liczbę kresek. Taki system sprawdza się tylko dla małych liczb, jednak łatwo go ulepszyć. Po to, aby policzyć zapisane kreski, grupujemy je np. po pięć, przekreślając każdą grupę pięciu kresek. Taki system można łatwo przekształcić w system liczbowy, w którym różne znaki zastępują określone liczby, aby zaś odczytać zapisaną liczbę, należy dodać do siebie wszystkie wartości. Przełomem w matematyce stały się systemy pozycyjne, takie jak używany przez nas system dziesiętny. Najprostszym systemem pozycyjnym jest system dwójkowy, w którym do zapisu liczb wykorzystuje się tylko dwa znaki (np. 0 i 1). Okazał się on szczególnie użyteczny w technice komputerowej. Te i wiele innych zagadnień (nieraz bardzo zaskakujących) związanych z otaczającymi nas liczbami zaprezentowano nie tylko poprzez opisy, ale także w formie eksperymentów, które odwiedzający wystawę może samodzielnie przeprowadzić.

Autor wystawy: Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego