Pierniki

Wśród symboli związanych z Toruniem, piernik zajmuje wyjątkową pozycję. Piernik toruński od samego początku był wykwintnym przysmakiem, stanowiącym słodką przekąskę i obowiązkowy niemalże podarunek po wizycie w Toruniu. Nie wszystkim jednak wiadomo, że stanowił oryginalną ozdobę a nawet pełnił funkcję  lekarstwa. Historia wypiekania tych słodkich przysmaków zaś sięga w naszym mieście czasów średniowiecza.

Rozwój rzemiosła piernikarskiego przypada na okres XVII i XVIII wieku. Pierniki toruńskie były wytwarzane w tym czasie w warsztatach, prowadzonych przez mistrzów piernikarskich.
W XIX wieku pierniki produkuje się już na skalę przemysłową m.in. w fabrykach Gustawa Weesego i Herrmanna Thomasa, a od 1907 roku również w zakładzie Jana Ruchniewicza. Do dzisiaj w Toruniu działa najstarsza na świecie fabryka toruńskich pierników: F.C. ”Kopernik” S.A., której „korzenie” sięgają roku 1763.

Przez wieki receptury wypieku piernika były utrzymywane w tajemnicy. Pierwszy znany nam przepis na piernik toruński pochodzi dopiero z XVIII wieku.

Weź miodu praśnego ile chcesz, włóż do naczynia, wlej do niego gorzałki mocnej sporo i wody, smaż powoli szumując, aż będzie gęsty, wlej go do niecki, przydaj imbiru białego, cynamonu, goździków, gałek, kubebów, kardamonu, anyżu nietłuczonego, skórek cytrynowych drobno krajanych, cukru ile się będzie zdało, wszystko zgruba przytłukłszy
Wsyp do miodu gorącego, miarkując, żeby niezbyt korzenia było, zmieszaj, a jak miód ostygnie, że jeno letni będzie, wsyp mąki żytniej ile potrzeba, umieszaj, niech tak stoi nakryto aż wystygnie, po tym wyłóz na stół, gnieć jako najmocniej, przydając mąki ile potrzeba, po tym nakładź cykaty krajanej, albo skórek cytrynowych w cukrze smażonych, znowu przegnieć i zaraz formuj pierniki wielkie według upodobania porobiwszy, możesz znowu po wierzchu tu i ówdzie wtykać cykatę krajaną do wierzchu pozyngowawszy piwem kłaśc do pieca i wyjąwszy je jak się przepieką, znowu je zyngowac miodem z piwem smazonym i znowu po wsadzeniu do pieca.

W przepisie odnaleźć możemy składniki niezbędne do wypieku toruńskiego przysmaku: miód, mąkę a także przyprawy korzenne. Wśród nich również pieprz, który nadał nazwę toruńskiemu piernikowi: słowo piernik pochodzi bowiem do słowa „pierny” czyli pieprzny, ostry.

Podkreślano również urodę toruńskiego piernika. O tym, jakie kształty w przeszłości nadawano piernikom dekoracyjnym wiadomo nam, dzięki zachowanym starym formom. Do najchętniej stosowanych wzorów należały wizerunki dam i kawalerów, serca, karety czy postacie zwierząt, natomiast najbardziej „toruńskie” to herb naszego miasta czy słynna „katarzynka”.

Toruń jest uznawany za „piernikową stolicę świata”. Sława piernika toruńskiego związana była nie tylko z jego atrakcyjnym wyglądem, ale przede wszystkim z wybornym smakiem, który do dzisiaj odkrywają turyści licznie odwiedzający nasze miasto.

Bliżej z historią toruńskiego przysmaku można zapoznać się w trakcie zwiedzania Muzeum Toruńskiego Piernika i innych obiektów poświęconych jego tradycji. Łącznie w naszym mieście działa obecnie 6 miejsc warsztatowych, gdzie pierniki wyrabiane są według różnych receptur i w różnych kształtach. Gościom, którzy chcieliby zakupić pamiątkę lub przekąskę, polecamy ul. Żeglarską usytuowaną niedaleko pomnika Mikołaja Kopernika – skupia ona firmowe sklepy różnych toruńskich piernikarzy.

Poniżej znajdą Państwo również listę szczegółowych informacji dot. miejsc związanych tematycznie z piernikami. Życzymy smacznych wrażeń i zapraszamy do lektury.

Mapa miejsc związanych z toruńskimi piernikami